Naar de stembus
Bijna alle partijen hebben een stevige paragraaf in hun programma over de benodigde veranderingen in onze democratie en het belang van de menselijke maat terug in ons bestuur. In hoeverre hebben de partijen een open overheid ook écht op hun agenda staan? Wij helpen u met een analyse.
Lydia Bremmer
Secretaris-directeur Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
"Terwijl mijn kinderen de catalogi van niet nader te noemen speelgoedwinkels aandachtig bestuderen, neem ik aan diezelfde tafel de verkiezingsprogramma’s door. Wat zou ik voor de overheid bestellen, als ik er eentje in een gids kon aankruisen en die dan door de schoorsteen geleverd zou krijgen?
Een antwoord vind ik een paar dagen later in een mooi citaat uit het rapport: Koester de democratie! Een dringende oproep om de democratische rechtsorde weer voor iedereen te laten werken, van de adviescommissie Marcouch: "Grote opgaven kunnen alleen worden aangepakt door een democratisch gekozen bestuur dat toegankelijk is voor alle groepen in de bevolking. Een bestuur dat zich niet opsluit in een ivoren toren of vastbijt in het eigen gelijk, maar actief op zoek gaat naar de visie en inzichten van iedereen in de samenleving. En daarin transparante afwegingen maakt en daarover verantwoording aflegt.”
In dit rapport geeft de commissie adviezen die de democratische rechtsorde moeten versterken, praktische handvatten gericht aan bestuur en parlement, gericht op drie bewegingen: de democratie weer laten werken, de maatschappelijke dialoog bevorderen en rechtstreekse gevaren bestrijden.
De commissie noemt in dat verband ook het belang van toegang tot informatie, een overheid die transparant te werk gaat, en het weer in positie brengen van controlerende machten: “Maak meer werk van transparantie en toegankelijkheid van informatie, conform de Wet open overheid. De landelijke overheid dient verder meer werk te maken van de met de Wet Open Overheid beoogde transparantie, om te beginnen door informatie gemakkelijker beschikbaar te maken en opgevraagde documenten tijdig te laten inzien.”
Dat er op dit vlak nog veel te verbeteren is, blijkt ook uit ons onderzoek onder journalisten, dat we afgelopen maand publiceerden en waarover u meer kunt lezen in deze nieuwsbrief.
De actualiteit van de thematiek die de commissie Marcouch aansnijdt, zie je terug in de verkiezingsprogramma’s. Bijna alle partijen hebben een stevige paragraaf over de benodigde veranderingen in onze democratie en het belang van de menselijke maat terug in ons bestuur.
Mocht je nog twijfelen over je keuze straks op 22 november, en een open overheid belangrijk vinden, sla dan vooral onze analyse van een aantal verkiezingsprogramma’s erop na. Ik ben benieuwd wie we straks in het torentje geleverd krijgen."
|
|
|
|
| Analyse verkiezingsprogramma's op openbaarheid |
| Op 22 november naar de stembus |
| Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding vindt een overheid die openbaar is, noodzakelijk voor een goede democratie. Wij hechten aan een democratie waar iedereen actief aan kan deelnemen en kan volgen wat de overheid doet. Dat betekent dat iedereen toegang moet hebben tot de informatie die de overheid heeft. Wij hebben de verkiezingsprogramma’s gelezen en samengevat welke partijen ‘openbaarheid van de overheid’ op de agenda hebben staan. Leest u mee? |
|
|
|
|
|
| Betere doorzoekbaarheid Woo documenten COVID-19 |
| Lancering platform VWS |
| Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft een betere doorzoekbaarheid van Woo-documenten over de corona-aanpak mogelijk gemaakt via het platform https://open.minvws.nl/. In april van dit jaar adviseerde het ACOI het ministerie om ruimhartiger en effectiever te zijn met het verstrekken van informatie over de besluitvorming rondom de coronapandemie. VWS was toen al bezig met de ontwikkeling van dit platform. |
|
|
|
|
|
| Journalisten kritisch over de afhandeling van Woo-verzoeken |
| Presentatie onderzoek onder journalisten |
| Collegelid Serv Wiemers presenteerde op 26 oktober in het Nationaal Archief in Den Haag het onderzoek onder journalisten over de afhandeling van de Woo. Ruim 60 aanwezigen kregen uitleg over de uitkomsten van het onderzoek. Er valt onder andere veel winst te behalen wanneer nauwer wordt samengewerkt tussen Woo-behandelaars en journalisten. Hoewel de journalisten kritisch zijn, zien ze mogelijkheden voor een betere samenwerking aan beide kanten. Naast Serv Wiemers, spraken journalisten Folkert Jensma (NVJ) en Bas van Beek (VVOJ). |
|
|
|
|
|
| Onderzoek naar digitale toegankelijkheid van Woo documenten |
| In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam |
| De Universiteit van Amsterdam is in opdracht van het ACOI een onderzoek gestart naar de vraag of door de overheidsorganisaties openbaar gemaakte en gepubliceerde documenten onder de Woo digitaal toegankelijk zijn. Met het onderzoek wil het Adviescollege bijdragen aan meer bewustwording en praktische kennis over dit onderwerp binnen de overheid. |
|
|
|
|
|
| ACOI adviseert TU Delft |
| Afhandeling van Woo-verzoeken |
| Het ACOI heeft aanbevelingen opgesteld voor de afhandeling van Woo-verzoeken voor de TU Delft. Aanleiding is een bemiddeling van het ACOI tussen een journalist van Nieuwsuur en de TU Delft. Helaas is in deze zaak niet op alle punten voldoende overeenstemming bereikt. Het Adviescollege heeft daarom een advies geschreven. |
|
|
|
|
|
| Openbaarmaking op verzoek |
| Hoe kan de afhandeling van Woo-verzoeken beter verlopen? |
| Het Adviescollege werkt aan een advies over openbaarmaking op verzoek. De staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering heeft het college eind september gevraagd om hierover advies uit te brengen. Het Adviescollege heeft hiervoor een plan van aanpak gepubliceerd en gaat inventariseren welke maatregelen helpen om de afhandeling van Woo-verzoeken beter te laten verlopen. |
|
|
|
|
|
| Technische briefing Tweede Kamer |
| Plan van aanpak Bijlmerramp |
| Martin Berendse, vicevoorzitter van het ACOI, gaf onlangs een technische briefing in de Tweede Kamer over het plan van aanpak inzake het advies over de openbaarheidsregimes rondom stukken over de Bijlmerramp. Het gaat om stukken van de voormalige Raad van de Luchtvaart, die zich bij het Nationaal Archief bevinden. Martin Berendse gaf tijdens de briefing ook achtergrondinformatie over de werking van de Archiefwet en de relatie met de Woo. |
|
|
|
|
|
|
